مراسم محرم در یزد

نخل گردانی در یزد :

یکی از آیین‌های شاخص یزد در محرم، نخل‌گردانی است. "نخل" نمادی از تابوت امام حسین (ع) است که به‌شکل چوبی و حجیم ساخته شده و به‌صورت نمادین همراه عزاداران در محلات مختلف شهر حرکت می‌کند. این مراسم نمایانگر همبستگی، ارادت و شباهت به تشییع پیکر مطهر امام در کربلاست.

کتل‌بستن (اسب نمادین) :

در این آیین، اسب سفیدی که به‌شکل مفصل تزئین شده (با آیینه، قرآن، شال‌های قرمز و سبز، پارچه سفید خون‌آلود و حتی کبوتر قرمز) پیشاپیش دسته عزاداری حرکت می‌کند. این حیوان نمادی از اسب امام حسین (ع) و حامل مصائب عاشورا است.

جغجغه‌زنی (سنگ‌زنی) :

این مراسم رایج میان بزرگ‌سالان با استفاده از دو قطعه چوب یا «اجغه» انجام می‌شود. عزاداران با ریتم خاص و همراه نوحه‌خوانی دسته‌جمعی، نسبت به مصائب عاشورا عزاداری می‌کنند. این آیین بیش از ۱۵۰ سال قدمت دارد و در محله‌های قدیمی یزد رونق ویژه‌ای دارد.

پرسه‌زنی و چاووش‌خوانی :

در روزهای تاسوعا و عاشورا، عزاداران گروهی به‌نام «پرسه‌زن» همراه «علمدار» و «سید» از حسینیه‌ای به حسینیه دیگر می‌روند. در مسیر، به‌وسیله خواندن مرثیه‌های محزون، نذورات جمع‌آوری و بین هیئت‌ها توزیع می‌شود. چاووش‌خوانی نیز نوید دهنده آغاز ماه محرم است.

آش امام حسین و قهوه یزدی :

در یزد، پخت نذری منحصر‌به‌فردی به‌نام «آش امام حسین (ع)» رایج است که طی ۱۷ ساعت آماده می‌شود و در عاشورا و اربعین بین عزاداران توزیع می‌شود  همچنین «قهوه یزدی» (قهوه عزاداری) با پیشینه‌ای تاریخی، در محافل عزاداری سرو می‌شود و اخیراً به‌عنوان میراث ناملموس ایران ثبت شده است.